درآمد شغل بنایی در ایران چقدر است؟
بنایی یکی از مشاغل کلیدی در صنعت ساختمان است که تاثیر مستقیمی بر کیفیت و استحکام سازه‌ها دارد. بر خلاف تصور بسیاری افراد نیز این حرفه، گستره وسیعی از خدمات را شامل می‌شود، یعنی از دیوارچینی و نازک کاری گرفته تا تخریب، بتن‌ریزی و سنگ کاری که هرکدام نیازمند دانش فنی و تجربه عملی بسیار بالایی هستند که به قول خودمان، کار هرکسی نیست.
اما اگر بخواهیم درباره درآمد شغل بنایی بگوییم، درآمد یک بنا تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند میزان تجربه، مهارت فردی، نوع پروژه، شرایط بازار و موقعیت جغرافیایی قرار دارد و میتواند بسیار متغیر باشد. برخی بناها در پروژه‌های بزرگ ساختمانی مشغول به کار هستند، در حالی که برخی دیگر به صورت مستقل فعالیت کرده و خدمات خود را به صورت پروژه‌های کوچک و قیمت مناسب به مشتریان ارائه می‌دهند؛ بنابراین همانطور که گفتیم، تفاوت در نحوه فعالیت، تاثیر زیادی بر میزان دستمزد و سودآوری این حرفه دارد.
ما در این مقاله، وظایف یک بنا، روش‌های محاسبه دستمزد، عوامل مؤثر بر درآمد و حدود دستمزدهای این شغل را بررسی خواهیم کرد تا تصویر دقیق‌تری از وضعیت مالی و حرفه‌ای این شغل ارائه دهیم؛ پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
از کار بنایی در کمک‌کار کسب درآمد داشته باشید!
وظایف و خدمات یک بنا
بنایی از جمله مشاغلی است که طیف گسترده‌ای از خدمات را شامل می‌شود و در مراحل مختلف ساخت، نوسازی و بازسازی ساختمان نقش اساسی و مهمی را ایفا می‌کند. همانطور هم که در بخش قبلی گفتیم، یک بنا بسته به میزان تجربه و مهارتی که دارد، میتواند وظایف و پروژه‌های متفاوتی را تقبل کند.
برخی از این وظایف به کارهای زیرساختی مانند دیوارچینی و فونداسیون‌ریزی مربوط می‌شود و برخی دیگر شامل نازک کاری و زیباسازی ساختمان است. البته تبحر و توانایی‌های یک بنا تنها به این چند مورد محدود نمی‌شود و طیف تخصص آنها بسیار گسترده‌‌تر از این حرف‌هاست؛ به همین جهت ما در ادامه این بخش، مهم‌ترین خدمات و وظایفی که یک بنا ارائه می‌دهد را به تفصیل بررسی میکنیم:
۱. دیوارچینی با آجر، سفال یا بلوک
دیوارچینی یکی از اصلی‌ترین وظایف یک بنا است که در ساخت فضاهای داخلی و خارجی ساختمان کاربرد دارد. بسته به نوع پروژه، مصالح مختلفی مانند آجر فشاری، آجر سفالی، بلوک سیمانی یا لیکا مورد استفاده قرار می‌گیرند. دیوارها باید بر اساس نقشه‌های معماری و استانداردهای فنی ساخته شوند تا استحکام و پایداری لازم را داشته باشند. یک بنای ماهر باید توانایی اجرای دیوارهای صاف، تراز و شاقول را داشته باشد تا هم در زیبایی و هم در مقاومت سازه تأثیر مثبت بگذارد.
۲. نازک کاری و سفت‌کاری دیوارها
پس از اجرای دیوارچینی، مرحله نازک‌کاری و سفت‌کاری انجام می‌شود. سفت‌کاری شامل اجرای اندود سیمانی و زیرسازی مناسب برای دیوارها است تا سطحی یکدست و مقاوم ایجاد شود. در مرحله نازک‌کاری، کارهایی مانند گچ‌کاری، اجرای پوشش‌های دکوراتیو و آماده‌سازی دیوار برای رنگ‌آمیزی یا نصب کاشی انجام می‌شود. این بخش از کار تأثیر زیادی در ظاهر نهایی ساختمان دارد و به دقت و ظرافت بالایی نیاز دارد.
۳. بتن‌ریزی و فونداسیون‌ریزی
بتن‌ریزی و اجرای فونداسیون، از مراحل حیاتی ساخت‌وساز محسوب می‌شود. در برخی پروژه‌ها، بناها مسئول اجرای این بخش‌ها هستند که شامل قالب‌بندی، آرماتوربندی و ریختن بتن در بخش‌های مختلف سازه مانند پی، ستون‌ها، سقف و کف‌سازی است. این مرحله نیازمند دقت بالا در اجرای اصول مهندسی و استانداردهای مقاومت مصالح است تا ساختمان در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و فشارهای وارده از طبقات بالاتر مقاوم باشد.
۴. تخریب دیوارهای گچی و آجری
در بسیاری از پروژه‌های بازسازی و نوسازی، نیاز به تخریب دیوارهای داخلی یا خارجی وجود دارد. یک بنا باید بتواند با رعایت اصول ایمنی، دیوارها را تخریب کند، بدون اینکه به سازه اصلی ساختمان آسیب وارد شود. تخریب دیوارهای گچی یا آجری باید با دقت انجام شود تا خطر ریزش ناگهانی کاهش یابد و کارگران در حین انجام کار دچار حادثه نشوند.
۵. ساخت سرویس‌های بهداشتی و حمام
اجرای کف سازی، دیوارچینی، عایق‌کاری و آماده‌سازی فضاهای بهداشتی مانند حمام و سرویس‌های بهداشتی نیز بر عهده بنای متخصص است. این فضاها نیاز به اجرای دقیق شیب‌بندی برای هدایت صحیح آب، عایق‌کاری مناسب برای جلوگیری از نشت رطوبت و آماده‌سازی سطوح برای کاشی‌کاری و نصب تجهیزات دارند. اشتباه در این مراحل میتواند باعث مشکلاتی مانند نم و رطوبت در ساختمان شود که هزینه‌های سنگینی برای تعمیرات به دنبال دارد.
۶. کاشی‌کاری، گچ‌کاری و سیمان‌کاری
کاشی‌کاری یکی از خدمات مهم در ساختمان‌سازی است که در فضاهای مختلفی مانند سرویس‌های بهداشتی، آشپزخانه، نمای ساختمان و حتی برخی کف‌پوش‌ها انجام می‌شود. یک بنا باید بتواند کاشی‌ها را به صورت تراز، بدون فاصله نامناسب و با چسبندگی بالا اجرا کند. گچ‌کاری نیز برای پوشش‌دهی دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شود و نقش مهمی در زیبایی و یکدست شدن سطوح داخلی ساختمان دارد. سیمان‌کاری نیز بیشتر در بخش‌های خارجی ساختمان و دیوارهای حیاط، پارکینگ یا مناطق صنعتی اجرا می‌شود تا سطحی مقاوم در برابر رطوبت و عوامل محیطی ایجاد کند.
روش‌های محاسبه دستمزد بنا
حال که میدانیم وظایف و کارهای یک بنا به چه صورت است، بیایید کمی در دستمزد و درآمد شغل بنایی کنکاش کنیم.
دستمزد بناها در ایران معمولا به سه روش متری، روزمزد و پروژه‌ای محاسبه می‌شود. هر یک از این روش‌ها متناسب با نوع کار و شرایط پروژه انتخاب می‌شود و میتواند روی میزان درآمد نهایی تأثیر بگذارد. در ادامه، این روش‌ها را بررسی میکنیم.
۱. دستمزد متری
در این روش، هزینه بر اساس متراژ کار انجام‌شده محاسبه می‌شود. به این معنی که برای هر مترمربع از کار مشخص، مبلغی تعیین و پرداخت می‌شود. این مدل معمولاً در کارهایی مانند دیوارچینی، کاشی‌کاری، سیمان‌کاری و گچ‌کاری استفاده می‌شود. روش متری برای پروژه‌هایی که حجم کار از قبل مشخص است، شفافیت بیشتری دارد و کارفرما و بنا میتوانند از ابتدا بر سر قیمت نهایی به توافق برسند. با این حال، در پروژه‌های پیچیده که جزئیات زیادی دارند، این روش ممکن است دقیق نباشد.
۲. دستمزد روزمزد
در روش روزمزدی، بنا بر اساس تعداد روزهایی که کار می‌کند، دستمزد دریافت می‌کند. این روش معمولاً در پروژه‌هایی که نمی‌توان حجم کار را دقیق تخمین زد، مانند بازسازی و تعمیرات ساختمان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. میزان دستمزد روزانه بسته به تجربه بنا، میزان تخصص و موقعیت جغرافیایی متفاوت است. این روش برای کارهای کوچک و نامشخص مناسب است، اما ممکن است زمان اجرای پروژه افزایش یابد، زیرا میزان کار انجام‌شده در هر روز ممکن است یکسان نباشد.
۳. دستمزد پروژه‌ای
در روش پروژه‌ای، هزینه کل کار از ابتدا تعیین و به‌عنوان یک مبلغ مشخص پرداخت می‌شود. این روش معمولاً در پروژه‌های بزرگ استفاده می‌شود، جایی که بنا موظف است تا پایان کار با قیمت توافق‌شده کار را تکمیل کند. در این حالت، تمام جزئیات از جمله مدت‌زمان کار، حجم کار و هزینه‌های احتمالی باید از ابتدا مشخص شود تا در طول پروژه اختلافی ایجاد نشود. این روش برای کارفرمایانی که می‌خواهند هزینه پروژه را از ابتدا کنترل کنند، گزینه مناسبی است، اما نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد تا از افزایش هزینه‌ها جلوگیری شود.
البته هر یک از این روش‌ها بر اساس شرایط پروژه و توافق میان بنا و کارفرما انتخاب می‌شود که میتواند متغیر باشد و یک بنا هم به صورت ثابت کار کند و هم به صورت پروژه‌ای و ساعتی و غیره؛ اما با این روش‌های مختلف، میزان درآمد یک بنا در سال ۱۴۰۳ چقدر خواهد بود؟ در ادامه، به بررسی حدود درآمد این شغل می‌پردازیم ولی بیایید اول ببینیم که چه عواملی میتوانند بر روی میزان درآمد شغل بنایی تاثیر داشته باشند.
مطلب پیشنهادی: سیمان تگری چیست؟
عوامل مؤثر بر درآمد شغل بنایی
پیش از آنکه به جزئیات و مبلغ دقیق درآمد شغل بنایی بپردازیم، لازم است بدانید که درآمد یک بنا تنها به روش محاسبه دستمزد بستگی ندارد، بلکه عوامل مختلفی میتوانند بر میزان دریافتی او تاثیر بگذارند. یکی از مهم‌ترین عوامل، میزان تجربه و مهارت فردی بنا است؛ بناهای ماهر که سابقه کاری بیشتری دارند، معمولاً دستمزد بالاتری دریافت می‌کنند و پروژه‌های باکیفیت‌تری را اجرا می‌کنند.
موقعیت جغرافیایی نیز نقش مهمی دارد؛ در شهرهای بزرگ و مناطق پررونق ساخت و ساز، تقاضای بیشتری برای بنایی وجود دارد و به همین دلیل، درآمد این شغل بالاتر از شهرهای کوچک‌تر است.
البته همانطور که قبل‌تر هم اشاره کردیم، نوع پروژه نیز تاثیر مستقیمی بر دستمزد بنایی دارد؛ پروژه‌های تجاری، اداری و ساخت و سازهای لاکچری معمولا دستمزد بیشتری نسبت به پروژه‌های مسکونی معمولی دارند. علاوه بر این، حتی فصل کاری نیز در میزان درآمد شغل بنایی و دستمزد آن نقش دارد. در فصول گرم سال که فعالیت‌های ساختمانی بیشتر است، فرصت‌های شغلی بیشتری برای بناها وجود دارد، اما در فصل‌های سرد و بارانی، ممکن است میزان کار کاهش یابد و بر درآمد تاثیر بگذارد.
با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توان درک بهتری از میزان درآمد شغل بنایی داشت. اما این درآمدها در عمل چقدر هستند؟ در ادامه، حدود درآمد یک بنا را بر اساس شرایط مختلف بررسی خواهیم کرد.
درآمد شغل بنایی
پس همانطور که تا به اینجا متوجه شدید، درآمد یک بنا بسته به نوع کار، میزان تجربه و شرایط پروژه متغیر است.
قیمت گذاری خدمات بنایی در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که هزینه‌های این حرفه تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. برای مثال، هزینه دیوارکشی با آجر برای یک دیوار با ابعاد ۳×۴ متر، بین ۲.۰۰۰.۰۰۰ تا ۷.۰۰۰.۰۰۰ تومان متغیر است. در مقابل، تخریب یک دیوار گچی با همین ابعاد هزینه‌ای بین ۸۰۰.۰۰۰ تا ۴.۰۰۰.۰۰۰ تومان دارد، در حالی که برای تخریب یک دیوار آجری، این مبلغ بین ۱.۲۰۰.۰۰۰ تا ۴.۰۰۰.۰۰۰ تومان خواهد بود.
علاوه بر این، خدمات نازک کاری و سفت‌کاری دیوار با متراژ مشابه، هزینه‌ای بین ۳.۰۰۰.۰۰۰ تا ۳.۵۰۰.۰۰۰ تومان دارد. دستمزد استادکاران بنا که به‌صورت روزمزد کار می‌کنند، بسته به میزان مهارت و تجربه، در محدوده ۱.۵۰۰.۰۰۰ تا ۲.۵۰۰.۰۰۰ تومان قرار دارد. در مقابل، دستمزد کارگران ساده ساختمانی که وظایف عمومی و غیر تخصصی را بر عهده دارند، بین ۵۰۰.۰۰۰ تا ۸۰۰.۰۰۰ تومان در روز متغیر است.
با توجه به این قیمت‌ها، درآمد یک بنا میتواند متناسب با نوع پروژه‌هایی که انجام می‌دهد، افزایش یا کاهش یابد. افرادی که در پروژه‌های بزرگ‌تر و تخصصی‌تر هم فعالیت می‌کنند، معمولاً دستمزد بالاتری دریافت می‌کنند. همچنین، میزان کار در طول ماه و میزان قراردادهایی که یک بنا دریافت می‌کند، تأثیر مستقیمی بر درآمد نهایی او خواهد داشت.
*ما تمامی این اطلاعات داده شده را در جدول هم قرار دادیم تا علاوه بر خوانایی بهتر، دسترسی‌تان نیز به این آمار راحت‌تر باشد.
|
نوع خدمات بنا |
هزینه ( به تومان) |
|
دیوارکشی با آجر (3×4 متر) |
2.000.000 تا 7.000.000 |
|
تخریب دیوار گچی (3×4 متر) |
800.000 تا 4.000.000 |
|
تخریب دیوار آجری (3×4 متر) |
1.200.000 تا 4.000.000 |
| نازک‌کاری و سفت‌کاری دیوار (3×4 متر) |
3.000.000 تا 3.500.000 |
|
دستمزد استادکار بنا (روزمزد) |
1.500.000 تا 2.500.000 |
|
دستمزد کارگر ساده ساختمانی (روزمزد) |
500.000 تا 800.000 |
مزایا و معایب شغل بنایی
پس همانطور که متوجه شدید، شغل بنایی یکی از حرفه‌های مهم و پر تقاضا در صنعت ساخت و ساز است که بسته به تلاش و توانایی‌های خود فرد، میتواند درآمد خوبی برای افراد ماهر فراهم کند. با این حال، مانند هر شغل دیگری، بنایی نیز مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ادامه این دو وجه شغل بنایی را بررسی میکنیم.
مزایای شغل بنایی
یکی از مهم‌ترین مزایای این حرفه، درآمد نسبتاً خوب آن است، به ویژه برای کسانی که مهارت بالا و تجربه کافی دارند. افراد باتجربه میتوانند پروژه‌های بزرگ‌تر و پر درآمدتری دریافت کنند.
همچنین امکان کار به صورت مستقل نیز یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این شغل است، به این معنا که بناها میتوانند به عنوان پیمانکار مستقل فعالیت کنند و درآمد خود را بدون وابستگی به کارفرمای خاصی مدیریت کنند. به انضمام اینکه تقاضای دائمی برای خدمات بنایی وجود دارد، چرا که ساخت و ساز و بازسازی ساختمان‌ها تا ابد ادامه دارد و هرگز متوقف نمی‌شود و این امر، حرفه بنایی را به یک شغل پایدار تبدیل می‌کند.
معایب شغل بنایی
این حرفه در کنار مزایا و برتری‌هایی که به نسبت یک سری شغل‌های دیگر دارد، با یک سری چالش هم ممکن است همراه باشد. به عنوان مثال نیاز به توان جسمانی بالا یکی از مهم‌ترین مشکلات آن است، زیرا بناها باید روزانه ساعت‌های طولانی کارهای فیزیکی سنگین انجام دهند. همچنین، خطرات کاری در محیط‌های ساختمانی مانند سقوط از ارتفاع، آسیب‌های فیزیکی و تماس با مواد ساختمانی وجود دارد که میتواند ایمنی کارگران را به خطر بیندازد. علاوه بر این، وابستگی درآمد به شرایط اقتصادی نیز یکی از چالش‌های این شغل است، به این معنا که در دوره‌های رکود اقتصادی یا کاهش فعالیت‌های ساخت و ساز، ممکن است میزان پروژه‌ها و در نتیجه درآمد بناها کاهش یابد.
با در نظر گرفتن این مزایا و معایب، کسانی که قصد ورود به این حرفه را دارند، باید شرایط آن را به دقت بررسی کنند و مهارت‌های لازم را برای موفقیت در این شغل کسب کنند.
نتیجه گیری
بنایی یکی از شغل‌های مهم و پرتقاضا در ایران است که همیشه در صنعت ساخت و ساز جایگاه خود را حفظ کرده است. میزان درآمد در این حرفه هم بسته به تجربه، مهارت، نوع پروژه و شرایط اقتصادی متغیر است، اما افرادی که در کار خود حرفه‌ای باشند، میتوانند درآمد قابل توجهی کسب کنند. هرچند این شغل سختی‌های خاص خود را دارد، اما برای کسانی که به کارهای عملی علاقه دارند و از فعالیت در محیط‌های ساختمانی لذت می‌برند، میتواند یک گزینه مناسب و پایدار باشد. در نهایت، بنایی نه تنها یک شغل، بلکه یک هنر است که به تجربه، دقت و مهارت بالا نیاز دارد و میتواند برای افراد توانمند، فرصت‌های خوبی به همراه داشته باشد.
